Movimento dell'Mondo

Midden februari trokken we richting Madurai met als doel 2 weken het ‘Yoga Vacation’ programma te volgen in een ashram van Sivananda. In plaats van 14 dagen bleven we 10 dagen. 10 intense en moeilijk samen te vatten dagen. Toch ga ik de uitdaging aan om ze vanuit een paar  perspectieven te belichten.

Perspectief 1: De dagplanning

Een ashram is een woongemeenschap waar mensen samenleven met een gezamenlijk doel, in dit geval yoga. De dagplanning loopt voor iedereen gelijk en er wordt verwacht dat iedereen ze volgt.

05:30 u     OPSTAAN
06:00 u     SATSANG
07:30 u     THEE
08:00 u     ASANA LES
10:00 u     BRUNCH
11:00 u     KARMA YOGA
12:30 u     ASANA COACHING (optioneel)
13:30 u     THEE
14:00 u     LEZING
16:00 u     ASANA LES
18:00 u     AVONDETEN
20:00 u     SATSANG
22:00 u     LICHTEN UIT

Perspectief 2: Wat kom ik hier doen?

Yoga betekent ‘de vereniging van het individuele bewustzijn met het universele bewustzijn’. Het is een Indiase wetenschap van meer dan 5000 jaar oud.
Yoga wordt voor verschillende doelen gebruikt, afhankelijk van plek tot plek. Dat gaat van bewegings oefeningen, een weg om lichaam en geest in verbinding te brengen, therapie om een aantal medische klachten door beweging op te lossen tot een pad om spirituele verlichting te bereiken.

De laatste jaren ben ik meermaals met yoga in aanraking gekomen. Eerst tijdens mijn acteurstraining bij Acsent. Hoewel het niet zo benoemd werd was yoga een groot deel van onze opwarming. Tijdens onze reis naar Indonesië eerder dit jaar volgden we onze eerste echte yoga lessen. Ik ben onze docente, Marion, nog altijd dankbaar voor die geweldige ervaring. Terug in Antwerpen gingen we een aantal lessen volgen bij Yoga vzw, ook al een aanrader, in de hoop de regelmaat te kunnen vasthouden.
Omdat zowel Ann als ik voelen dat we hier meer mee willen gaan we in mei een TTC (Teacher Training Course) volgen in India.
Ik miste nog iets voor we met een TTC starten. Een duidelijk zicht op de bouwstenen en de filosofie achter yoga. En ook de beginnerservaring en wat meer fysieke training. Daarnaast is het een fijn vooruitzicht om 2 weken te kunnen focussen op je lichaam en iets dat je leuk vindt!

Perspectief 3: Een dagervaring

Ik word wakker van de bel in de verte en het rumoer rondom me. Het eerste licht is al aangestoken op de slaapzaal. “Ik heb nog geen zin om op te staan. Dadelijk om 5:40 gaat mijn wekker en kom ik er wel uit.” Ik draai me om en val terug in slaap.
Een paar minuten later is het zo ver. Met kleine Droopy ogen kruip ik onder mijn muggennet vandaan. “Die matras had echt wel wat dikker gemogen!” Overdag is het schroeiend heet maar ’s nachts ben ik blij dat ik een dekentje bij me heb. Ik trek mijn kleren aan en ga snel mijn tanden poetsen en langs de wc. “Als ik nog lang treuzel moet ik me dadelijk weer haasten om om 6 uur in de satsang te zijn.”

De grote satsang hal staat midden op het terrein en geeft een geweldig uitzicht op de groene omgeving. Overdekt en zonder muren. Ik kijk rond of Ann al ergens zit. Zij slaapt op de vrouwenslaapzaal. “Als er naast haar nog plek is kan ik mijn lompe lichaam misschien wel zachtjes tegen haar aanstrelen terwijl ik ga zitten.” Fysiek contact of uitingen van liefde zijn verboden om zij die kiezen voor kuisheid niet af te leiden …. “Pffff,  zeveraars!”
Zoals elke dag begint de satsang met 15 minuten stilte-meditatie. Geen geluid maken is de moeilijkheid niet. Dat stemmetje in mijn hoofd het zwijgen opleggen is iets anders. “….. Ssshhhht …. Niet denken dat je moet zwijgen ….. Gewoon zwijgen …. Sssshhhhht …. Zwijg nu toch ….” Ik ga jullie de volledige transcriptie besparen.
Op naar het tweede deel van de satsang: gezangen en gebeden. “Ik heb het er niet mee. Goden en grondleggers aanbidden gaat voor mij voorbij aan de essentie.”
Ik probeer wat mee te zingen uit mijn tekstboek. Het begint al beter te gaan om de Indiase en Sanskriete liederen ‘fonetisch’ mee te zingen … “Vind ik toch zelf“.
“Nog effe en we krijgen een zoetigheidje.” Op het einde van de satsang krijgen we altijd een zoetigheidje. “Ik hoop dat het weer die zoete rijstebrij is, … Dat is de beste … Sshhht!“.
Op naar deel 3 van de satsang, de lezing. Onze Swami praat over een thema en vraagt je er vandaag bij stil te staan. Samen met de meditatie vind ik dit het zinvolle gedeelte van de satsang. “Wil ik hier wel zo vroeg voor uit mijn bed komen???”

7u30, tijd voor thee. In India moet ik ‘Chai’ zeggen, kruidenthee gemaakt met melk ipv water. Je kan hem naar believe aanvullen met natuurlijke rietsuiker. “Heerlijk!” Eten krijg je pas om 10u, na de asana les, dus een beetje suiker is welkom om de ochtend door te komen. Op het half uurtje gaan er gemiddeld drie bekers naar binnen. “Vier heb ik ook eens geprobeerd maar toen werd ik misselijk toen ik 3 minuten in schouderstand moest staan.”

8 uur, de assana les gaat van start. De eerste les gingen we naar de beginnersgroep. De gevorderde groep geeft me meer uitdaging. Blijkbaar heeft Acsent en al mijn andere fysieke werk van de laatste jaren mijn lichaam meer getraind dan ik soms besef.
Een asana les bij Sivananda ziet er elke keer opnieuw exact het zelfde uit. Eerst ademhalingsoefeningen, dan de ‘Groet aan de zon’ om op te warmen, gevolgd door 12 asana’s afgewisseld met momenten van ontspanning.
Mijn lichaam wordt les na les sterker en flexibeler. “Nog effe en ook de kopstand lukt me wel.” De vaste les met steeds dezelfde 12 asanas geeft weinig afwisseling, maar ik merk dat het me goed doet.

Na de les snel omkleden en naar de eetzaal. “Eindelijk eten!” We zitten in rijen op de grond. Metalen eetplaten staan klaar en worden met eten uit emmers gevuld. Je krijgt bij tot je voldoende hebt. “Ik kan het gebruiken ook, de volgende maaltijd is pas vanavond!” De eerste dagen was het niet makkelijk, maar intussen lukt het me om de hele maaltijd in kleermakerszit te blijven zitten.

Na het eten heb ik net de tijd om langs de wc te gaan en om elf uur start ik met een uur karma yoga. Iedere medewerker, gast of toerist helpt dagelijks een uur lang mee in de ashram. “Een oefening in onbaatzuchtigheid“.
Mijn taak is om samen met 4 anderen de grote satsang hal te kuisen. Ik heb geluk, anderen ‘mogen’ de kamers of de sanitaire blokken kuisen. “Ann heeft nog meer geluk, zij helpt bij het opdienen van het avondeten en heeft nu een uur rust.” Ik vraag me af wanneer ik de laatste keer iets voor iemand ‘zomaar’ gedaan heb??? … Daar moet ik later eens verder over denken …”

12u, … Vrij …”Als ik snel ga douchen kan ik daarna effe rusten.”

13u30, tweede thee van de dag, zelfde verhaal als ’s ochtends. “Nee geen 4de kop nemen, …. Je weet dat je daar spijt van krijgt!”

14u lezing. Ik was tijdens de thee druk in gesprek dus ik moet me weer haasten. “Als ik te laat ben mis ik een plek tegen de muur aan en moet ik anderhalf uur in kleermakerszit zitten zonder steun.”
De lezing wordt gegeven door Swami Satchidananda. Een swami is een leermeester. In India noemen ze hen ook wel guru’s. Leerlingen volgen guru’s een tijdje, krijgen kennis via mond-aan-mond overdracht en enkelen worden later guru voor weer nieuwe leerlingen. Zo wordt de yoga kennis al duizenden jaren overgedragen naar onze ‘moderne’ tijd.
De lessen zijn, naast het fysieke gedeelte echt wat ik hier zocht. Onze swami geeft een overzicht van de yoga filosofie, het mensbeeld dat ermee samengaat, de achtergrond, …  Wat hij vertelt vind ik onnoemelijk interessant. Alleen spijtig dat hij zelf de les soms moeilijk in de praktijk kan zetten. “Het ego blijkt moeilijk te overwinnen voor sommigen. Een ervaring die me bekend voorkomt met leermeesters.”

De lezing loopt weer uit dus ik moet me haasten om op tijd te zijn in de asana les van 16u.
“Nog twee uur en ik mag weer eten“. Twee uur die telkens opnieuw voorbij vliegen als een meditatieve roes. “Hoe meer comfort ik vind in de houdingen, hoe meer ik ervan kan genieten, hoe meer het stemmetje in mijn hoofd leert zwijgen.”

18u, eten en even rust. Dadelijk terug naar de avond satsang. “Ik zou liever met de mensen die ik hier heb leren kennen wat ouwehoeren maar … de plicht roept.”

20u, satsang, … “Pfff …. De tweede keer van de dag is altijd uitdagender dan de eerste … Gelukkig volgt er straks nog een zoetje, …. Misschien wel die zoete rijstebrij.”

Op de terugweg zet ik me met Ann ergens in een donker hoekje. “Het voelt puberaal om ons te verstoppen.” Ik vind het fijn om voor het slapen gaan nog even samen te zijn en te praten over onze dag. Zoen, … “Slaapwel lieve vrouw“.
Tanden poetsen en naar bed. Om 22u hoort het stil te zijn op de slaapzaal. In onze mannenslaapzaal liggen best wat Indiaers en die hebben een andere interpretatie van de begrippen ‘stilte’ en donker’. “Ik hoop dat ik vandaag snel in slaap val, morgen gaat de bel even vroeg als vanochtend.”

4u ’s nachts. Ik word wakker van een wekker. Tussen 4 en 6 kan de geest zich het beste concentreren, de beste tijd voor meditatie wordt gezegd.
“Godverdomme zet dienen wekker toch af! Weet gij wel hoe laat het is? … Ssshhhtt …. Het is ook maar een mens …. Met meer motivatie dan jij …”
Ik draai me om, trek mijn dekentje strak rond mijn schouders en val terug in slaap.

Perspectief 4: Een collage van het weekverloop.

De eerste dagen had ik echt deugd van de vaste routine. Ik moest niet meer kiezen: waar ik naartoe zou ga, wat ik wil eten, wat ik wil doen, waar ik ga slapen …. Een routine geeft iets fijn, een houvast.

Op zaterdag wérd een deel van de satsang vervangen door een ‘Talent Show’. Iedereen mocht zijn talent ten toon spreiden. Het draaide er op uit dat we mee deden. Ik nam de groep van een man of 60 mee in een energizer. Daarna improviseerde Ann op de klanken die de groep maakte. De titel die ze meekreeg was “Dancing Emptiness”. Heerlijk om te zien. Ook het publiek vond het geweldig.
Sinds toen is de goesting weer enorm groot om “iets te gaan doen”. Iets maken, spelen, met mensen werken, … Ik denk dat het niet lang meer zal duren voor we op zoek gaan naar een plek waar we een tijdje kunnen werken. Aan een nieuwe creatie, vrijwilligerswerk of wie weet wat we nog tegenkomen.

Mijn focus bij Sivananda heeft vooral gelegen op de asana lessen en op de lezingen. Meditatie an sich kwam minder aan bod. Het blijft iets waar ik me verder in wil verdiepen.
Probeer het maar eens, om het even stil te maken in je hoofd. Om dat stemmetje dat er bijna permanent tatert even het zwijgen op te leggen. “Elke seconde stilte tussen twee gedachtes is een seconde gewonnen.
Als je je 2 minuten en 20 seconden kan concentreren op één ding, zonder je te laten afleiden door dat stemmetje kan je spreken van meditatie. “Ik heb nog meer oefening nodig.”

Laatst maakte ik een lijst van alle cursussen en opleidingen die ik de laatste jaren volgde. Ik had nog een half blaadje in mijn schrift leeg en ik dacht “Ik krijg het er nog wel op.” De lijst nam uiteindelijk twee volle pagina’s in beslag.
De grootste gemene deler is de relatie tussen lichaam en geest. Ook bij yoga is dit wat me interesseert. Hoe kan ik het bewuste en het onderbewuste in verbinding brengen, bij mezelf en bij anderen. Sivananda heeft me daar heel waardevolle dingen bij geleerd.
Ik merk dat ik nood heb aan een agnostische invalshoek. Bij Sivananda vind ik te veel religieuze symbolen die voor mij niet noodzakelijk zijn om diepgang te vinden. Zinvol voor sommigen, voor mij een reden om weer verder te gaan.

Ik vraag me al langer af wat spiritualiteit voor me betekent. Misschien heb ik wel eindelijk het simpele antwoord gevonden:

“Als je iets vindt om zin aan je leven te geven, zal je ook meer zin hebben in je leven!”